Pilavın belli başlı 3 teknikte pişirilir. Bu teknikleri şu şekilde sıralayabiliriz. Haşlama şeklinde pilavda pişirme. Salma kullanma ile pilavda pişirme. Kavurma şeklinde pilav pişirme şeklinde üç teknik ile pilav pişirilmektedir. 1 kilo pirinç için 250 gram tereyağı ya da 1 su bardağı sıvı yağ eklenmesi yeterli olacaktır. Aynı zamanda 1 yemek kaşığı tuz için 1 litre kadar su kullanılmaktadır. Bu ölçü miktarı pirincin cinsine ve özelliğine göre değişmektedir.
Haşlama şeklinde yapılacak pilav özellikle kalp, damar, mide, şeker, gibi hastaların tüketebileceği şekilde hazırlanmış olmaktadır. Bu şekilde hazırlanan pilav özellikle sindirimi daha kolaydır ve aynı zamanda enerjisi daha düşük olacaktır. Pirincin su çekme özelliği iyi ayarlanması çok önemlidir. Çünkü su ve pirinç pilavın kalitesi ile ölçülür.
İyi pişirilmiş bir pirinç özellikle tencerede bulunan bütün suyu çekmiş olacaktır. Pişirme sırasında suyunu çeken pirinç sert ve yapışıksa halde ise eğer daha su eklemesi yapılması gerekmektedir. Özellikle uzun taneli pirinçler nişastası biraz daha fazla çok su çekmesi nedeni ile biraz daha fazla su eklemesi yapılması gerekmektedir. Pilav özellikle yemeden 1 saat önce hazırlanası ve sıcak olarak sunulması daha lezzetli olmasını sağlayacaktır. Yeni pişirilen pilav özellikle lezzet ve görünüş bakımından daha güzel olacaktır. Pirincin çok taze olması doğru şekilde saklanması önem taşımaktadır. Pirinç hava almayacak şekilde kavanozda, nem almayacak seklide serin aynı zamanda karanlık bir şekilde 1 yıl kadar saklanabilmektedir.
Taze pirincin nemi yüksek olacağı için pilavı tane tane olmasına engel olur. Taze ve havalandırılmış pilavlık pirinçten yapılan pilav daha iyi bir şekilde olmaktadır. Pilavın özelliğine uygun pirinç cinsi seçilmelidir. Pişen pirincin hacmi doğal olarak artar bu nedenle ölçü doğru şekilde ayarlanması gerekmektedir. 1 ölçü pirinç piştiğinde 3 ölçü pirinç olacaktır. Pilavlık pirinç için 1 ölçü baldo pirinç içine 1,5-2 ölçü su ve bununla birlikte et veya tavuk suyu eklenmesi uygun olacaktır. Pilava eklenen suyun kesinlikle sıcak olması gerekmektedir. Pilava su ilavesi yapıldıktan sonra, orta ısıda kaynatılıp sonra ısısı azaltılması gerekmektedir. İyi sonuç almak için suyunu çektikten sonra mutlaka demlendirilme işlemi yapılması gerekmektedir. Bu sırada bu işlem için pilav tenceresinin üstüne bir havlulunun kapatılması gerekmektedir.
İyi hazırlanmış bir pilav öncelikli olarak pirinç tane tane tane olmaktadır. Birbirine yapışmayan pirinç taneleri pilavın güzel olduğunun işareti olmaktadır. Pilav lapa olmamalıdır kesinlikle taneleri tek tek ayrılıyor olmalıdır. Pirinç taneleri yumuşak olmalı, dişe sert gelmemesi gerekmektedir. Pirinç taneleri parlak olması pilavı daha güzel gösterecektir. Pilavın kendine has kokusu olmalı yanık bir kokuya sahip olmaması gerekmektedir. Sade bir şekilde pişirilen pilav beyaz renge sahip olması gerekmektedir.
